“นศ.ป.โท สังคมศาสตร์สิ่งแวดล้อม มจธ. ลงพื้นที่ศึกษากลุ่มชาติพันธุ์มละบริ เรียนรู้การจัดทำข้อมูลชุมชน สู่แนวทางพัฒนาชุมชนยั่งยืน”

ระหว่างวันที่ 1 – 3 พฤศจิกายน 2567 ภายใต้โครงการร่วมกันระหว่างสาขาวิชาสังคมศาสตร์สิ่งแวดล้อม คณะศิลปศาสตร์ และศูนย์ส่งเสริมและสนับสนุนมูลนิธิโครงการหลวงและโครงการตามพระราชดำริ นำโดย ผศ.ดร.ภาสนันทน์ อัศวรักษ์, ดร.ปภามญชุ์ ซีประเสริฐ และดร. นรชาติ วงศ์วันดี จัดทำโครงการศึกษาชุมชนอย่างมีส่วนร่วม การจัดการพื้นที่ของกลุ่มชาติพันธุ์มละบริอิสรชน ในการตั้งถิ่นฐานใหม่ บ้านนากอก อ.บ่อเกลือ จ.น่าน นำศึกษาปริญญาโทกว่า 10 คน ลงพื้นที่ศึกษาชุมชน นำความรู้ เครื่องคือและนวัตกรรมทางสังคม ไปใช้ในการทำงานภาคสนามจริง

 นักศึกษาระดับปริญญาโทที่เข้าร่วมโครงการนี้ได้รับประสบการณ์การทำงานภาคสนามที่ล้ำค่า ได้เรียนรู้วิธีการเก็บข้อมูลในชุมชน การสัมภาษณ์ การสร้างแผนที่ชุมชน และการสังเกตอย่างใกล้ชิด ทำให้มีความเข้าใจลึกซึ้งถึงวิถีชีวิตของกลุ่มชาติพันธุ์มละบรินอกจากนี้การที่นักศึกษาได้มีปฏิสัมพันธ์กับชุมชนจริงทำให้เกิดการเรียนรู้เชิงลึกเกี่ยวกับการจัดการป่าและทรัพยากรธรรมชาติในแบบที่หาไม่ได้จากห้องเรียน

ชุมชนมละบริได้รับการสนับสนุนและมีส่วนร่วมในกระบวนการศึกษาอย่างเต็มที่ ช่วยเสริมสร้างความเข้าใจและยอมรับในตัวตนของพวกเขาเอง รวมถึงวิถีชีวิตแบบดั้งเดิมที่พึ่งพาทรัพยากรป่าในท้องถิ่นอย่างยั่งยืน ข้อมูลที่ได้จากการสัมภาษณ์ผู้นำชุมชนและสมาชิกชุมชนช่วยให้เข้าใจปัญหาที่พวกเขาเผชิญ และยังเป็นการสะท้อนให้เห็นถึงความสามารถในการปรับตัวของชุมชนต่อการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและสิ่งแวดล้อม

เป็นกระบวนการทำงาน Social Engagement โดยให้นักศึกษาและชุมชนมีส่วนร่วมในกระบวนการวิจัยอย่างแท้จริง นักศึกษาได้ลงพื้นที่เรียนรู้วิถีชีวิตของกลุ่มชาติพันธุ์มละบริและฝึกการเก็บข้อมูลภาคสนาม ขณะที่ชุมชนมีบทบาทในการกำหนดรูปแบบการศึกษาและร่วมแบ่งปันความรู้เกี่ยวกับการจัดการป่าที่พึ่งพิงธรรมชาติ การทำงานแบบมีส่วนร่วมนี้สร้างความสัมพันธ์ระหว่างภาคการศึกษาและชุมชน ช่วยสร้างแนวทางพัฒนาที่ยั่งยืนที่เคารพต่อวิถีชีวิตดั้งเดิมและความต้องการของชุมชน